De Waarde van Slapen
Eten en slapen. 2 Noodzakelijkheden in ons dagelijks leven die zo evident zijn en waar tegelijk zoveel onduidelijkheid over is.
In algemene zin wordt aangenomen dat een volwassene 8 uur slaap per etmaal nodig heeft. Het is daarom verwonderlijk dat in veel spirituele centra, ongeacht religie of stroming, het dagschema dit niet toelaat. Doe je een standaard Vipassana retraite bij S.N. Goenka dan is het dagprogramma van 04:00 tot 21:00 uur. Bij long-stay retraites volgens de Mahasi-methode in Burma of Sri-Lanka is het dagprogramma van 03:00 tot 23:00 uur. Van vele spirituele leraren maar ook onbekende monniken en andere heilzoekers is bekend dat ze zeer weinig slaap nodig hebben, hoe rijmt dit met die 8 uur? Enkele antwoorden:
De 8 uur slaap klopt niet
8 Uur slaap heeft een gemiddeld persoon nodig, maar wat is gemiddeld? Gemiddeld qua arbeidsintensiteit, gemiddeld qua leeftijd maar ook gemiddeld qua blokkades, hersenspinsels en onnodige emotionele ballast.
Meditatie is ook rust
Als je op een juiste manier mediteert, ofwel vanuit neutraliteit al je gewaarwordingen observeert, is er in de hersenen eenzelfde hersenfrequentie als wanneer je slaapt:
- Alfa golven trillen 8-12 Hz. zowel bij het beoefenen van Mindfulness als bij een lichaam in rust
- Theate golven trillen 4 - 8 Hz. zowel bij het beoefenen van Vipassana als bij een lichaam in een lichte slaaptoestand
- Delta golven trillen 0 - 4 Hz. zowel bij meditatie op leegte als bij een lichaam in diepe slaap
Blokkades die er niet zijn hoeven ook niet opgelost te worden
Een lichaam heeft rust nodig, zoals elk systeem periodiek zijn rust nodig heeft. Daarnaast moet de geest verwerkingsprocessen uitvoeren en dan met name datgene het lichaam (on)vrijwillig vasthoudt. Hoe meer het lichaam vasthoudt op fysiek, emotioneel en mentaal vlak, hoe meer het lichaam rust nodig heeft dit allemaal te verwerken.
Slaap is een manier om tot die rust te komen en voor veel mensen de enige manier. Omgekeerd evenredig zou gesteld kunnen worden dat het aantal uur slaap nodig heeft een indicatie is voor de onbalans in het lichaam.
Hoeveel slaap heeft een persoon nu eigenlijk nodig?
Vanuit meerdere spirituele stromingen wordt dit schema gehanteerd:
- 4 uur - tot rust komen van een lichaam in balans
- 2 uur - in balans komen van een lichaam in redelijke onbalans
- 2 uur - verwerkingsprocessen bij enige onbalans bij afwezigheid van meditatie, ea.
Heeft een lichaam structureel meer slaap nodig dan 8 uur per etmaal, dan wordt dit gezien als signaal van grote onbalans. Dit kan fysiek (overgewicht), emotioneel (conditioneel gedrag) en mentaal (teveel in het hoofd) zijn.
In principe is 4 uur slaap per etmaal voldoende, plus ongeveer een half uurtje (powernap) halverwege de dag. Daarnaast is een voeding van belang, een gezond lichaam op een juist gewicht, een redelijke lichaamsbeweging en bovenal balans. het principe is uitermate simpel; 'Blokkades die er niet zijn hoeven ook niet opgelost te worden'.
Technieken zoals Mindfulness, meditatie of yoga zorgen niet alleen voor balans maar bieden ook de gelegenheid aan de bronnen van de onbalans in te zien en er iets aan te doen.
Uiteindelijk is het dus geheel niet verwonderlijk dat monniken genoeg hebben aan 4 uurtjes slaap per etmaal.






